Virus Marburg là gì?

Bệnh sốt xuất huyết do virus Marburg là bệnh hiếm gặp nhưng có tỷ lệ tử vong cao. Bệnh do Marburg virus gây ra. Virus này thuộc họ Filovirus – cùng họ với Ebola virus. (1)

Virus Marburg là gì?

Marburg virus được phát hiện lần đầu vào năm 1967 tại một phòng thí nghiệm tại Marburg và Frankfut , Đức. Khi gây bệnh sốt xuất huyết và cũng thời gian đó là tại Serbia. 31 bệnh nhân là nhân viên phòng thí nghiệm và thân nhân chăm sóc họ. 7 ca tử vong. Nguyên nhân là do tiếp xúc với mô của loài khỉ xanh lá nhập khẩu từ Châu Phi. Bệnh điển hình thường gây dịch ở các nước Châu Phi, vùng Tây Sahara.

Ký chủ của loại virus này là loài dơi ở Châu Phi, Rousettus aegyptiacus. Loài dơi này nhiễm virus nhưng không biểu hiện bệnh. Tuy nhiên nếu động vật hay người nhiễm bệnh này có thể gây bệnh nặng với tỷ lệ tử vong cao.

Bệnh do virus Marburg gây ra có nhiều điểm giống nhau về mặt lâm sàng với Ebola. Như quá trình phát triển trong cơ thể, mức độ/ cách thức lây lan. Có thể gây ra những triệu chứng và biến chứng tương tự và có nguy cơ bùng dịch với tỷ lệ tử vong cao. (2)

Dấu hiệu khi bị nhiễm Virus Marburg

Trước khi xuất hiện các triệu chứng đầu tiên, sốt xuất huyết do nhiễm virus Marburg có thời gian ủ bệnh từ 2-21 ngày. Trong thời gian ủ bệnh, Marburg không có tính lây nhiễm. (2)

Các dấu hiệu bệnh sau đó thường khởi phát đột ngột với các biểu hiện dưới đây:

• Sốt cao, đau đầu, đau họng và mệt mỏi dữ dội. Đau cơ rất thường gặp. Tiêu chảy nước, đau bụng , vọp bẻ, nôn và buồn nôn có thể gặp từ ngày thứ ba. Tiêu chảy có thể kéo dài cả tuần. Trong giai đoạn này bệnh nhân trông giống “thây ma”. Với gương mặt thất thần, vô cảm với mắt thâm quầng, trũng sâu.
• Trong khoảng 15 ngày sau khởi phát bệnh nhân có thể có sẩn hồng ban, Thường ở thân: ngực, lưng, bụng trên.
• Xuất huyết có thể xảy ra trong vòng 7 ngày đầu. Và là nguyên nhân gây tử vong với xuất huyết nhiều nơi. Xuất huyết tiêu hóa bao gồm: ói ra máu tiêu ra ra máu tươi thường kèm chảy máu mũi, máu rang hay xuất huyết âm đạo. Xuất huyết tự nhiên hay chảy máu nơi tiêm chích đặt biệt nghiêm trọng. trong suốt giai đoạn này bệnh nhân thường sốt cao. Ngoài ra bệnh có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh bao gồm: lú lẫn, kích thích, và kích động.
• Viêm tinh hoàn có thể xuất hiện ở giai đoạn muộn: khoảng 15 ngày sau.
• Bệnh có thể gây tử vong thường sau 7-8 ngày khởi phát bệnh do mất máu hay shock. Các triệu chứng diễn tiến nặng bao gồm vàng da, viêm tụy, suy gan, suy đa cơ quan và xuất huyết nặng.

Phương pháp điều trị

Cho  tới nay vẫn chưa có vaccine hay phương pháp điều trị đặc hiệu nào với virus Marburg. Vậy cách điều trị virus Marburg là gì nếu không may nhiễm bệnh? Nguyên tắc điều trị chính là phát hiện sớm – điều trị sớm – tập trung vào việc nâng đỡ. Bù nước điện giải, thở oxy nếu cần điều trị triệu chứng như giảm sốt/ đau, chống xuất huyết, chống suy thận/ suy gan. Hỗ trợ tim mạch, chống sốc/dị ứng và hạn chế ở mức thấp nhất các biến chứng xảy ra muộn. (3)

Riêng kháng sinh, chỉ sử dụng trong trường hợp người nhiễm Marburg có các dấu hiệu liên quan tới bội nhiễm vi khuẩn. Những điều này giúp điều trị triệu chứng bệnh cụ thể cũng như tăng cơ hội sống cho người bệnh.

Phương pháp phòng ngừa virus Marburg

Do chưa có vaccine nên cách phòng ngừa Marburg phần lớn dựa trên các kỹ thuật bảo vệ hàng rào. Như sử dụng thiết bị bảo hộ cá nhân. Cũng như tránh động vật có nguy cơ mang virus. Cụ thể bao gồm:

• Cách ly, hạn chế tiếp xúc với người nghi nhiễm/ bị nhiễm virus
• Trang bị các thiết bị bảo hộ như áo choàng, găng tay, khẩu trang, kính mắt,….Trước khi tiếp xúc với người nghi nhiễm/ bị nhiễm virus
• Sử dụng thiết bị y tế 1 lần như kim tiêm. Khử trùng kỹ càng những thiết bị dùng lại sau khi có tiếp xúc với dịch cơ thể nhiễm virus Marburg
• Thận trọng với các chất thải như máu/ bãi nôn,…Hoặc bất cứ vật dụng nào của người bệnh
• Cần phòng ngừa với cả người thân của người bệnh
• Tránh các vật chủ có nguy cơ tiềm ẩn chứa virus hư dơi ăn quả, động vật linh trưởng, lợn nhà,..
• Rửa tay thường xuyên sau khi chăm sóc người bệnh
• Ngăn chặn ổ dịch bằng việc chôn cất nhanh chóng, an toàn người đã khuất. Theo dõi những người có nguy cơ cao lây nhiễm trong 21 ngày.
• Nấu chín kỹ tất cả loại thịt trước khi tiêu thụ, tránh ăn thịt sống tái
• Phòng ngừa Marburg trong quan hệ tình dục: WHO khuyến cáo nam giới sau khi khỏi bệnh chỉ nên quan hệ tình dục sau hơn 12 tháng. Kể từ khi bắt đầu có triệu chứng bệnh hoặc cho đến khi có 2 lần xét nghiệm tinh dịch âm tính với virus Marburg.
• Tuyên truyền, giáo dục cộng đồng các thông tin cơ bản về nhận biết, phòng ngừa và cách xử lý khi bị nhiễm virus.

Nguồn: Tổng hợp

Nguồn tham khảo:

1. World Health Organization: WHO. (2019, October 31). Marburg virus disease. https://www.who.int/health-topics/marburg-virus-disease#tab=tab_1
2. Yuill, T. M. (2023, June 8). Marburg and Ebola virus infections. MSD Manual Professional Edition. https://www.msdmanuals.com/professional/infectious-diseases/arboviruses,-arenaviridae,-and-filoviridae/marburg-and-ebola-virus-infections
3. Benisek, A. (2022, July 28). Marburg Virus disease: What to know. WebMD. https://www.webmd.com/a-to-z-guides/marburg-virus-disease