Nguy hại khi uống vitamin quá liều

Câu hỏi:

Tôi được tặng một lọ vitamin tổng hợp. Tuy nhiên tôi vẫn chưa biết cách sử dụng nó hiệu quả. Có vài lần quên uống thì qua hôm sau tôi lại uống gấp đôi để bù cho ngày hôm trước. Như vậy có phải uống Vitamin quá liều và mối nguy hại tiềm ẩn nào cho cơ thể hay không. Nhờ nhà thuốc tư vấn cho tôi.

Trả lời

Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến hệ thống Nhà thuốc Đức Nghĩa.

Ngoài cách bổ sung vitamin từ nguồn thực phẩm, uống vitamin là một cách bổ sung vi chất của hàng triệu người trên thế giới. Mặc dù các hướng dẫn liều lượng được quy định về an toàn khi sử dụng nhưng thực tế có nhiều người sử dụng nhiều liều hơn chỉ định.

Có nhiều suy nghĩ rằng vitamin bổ sung nhiều cũng không sao vì nó có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên việc dùng vitamin quá liều đều dẫn đến những nguy hiểm tiềm ẩn. Vì thế, mời bạn theo dõi bài viết để hiểu hơn về sự an toàn khi uống đúng liều lượng và mối nguy hại của việc dùng quá liều vitamin nhé!

1.Phân biệt vitamin tan trong nước và vitamin tan trong chất béo

Ở người có 13 loại vitamin được chia thành 2 loại: tan trong nước và tan trong chất béo.

Vitamin tan trong nước:

• Vitamin C (acid ascorbic)
• Vitamin B1 (thiamine)
• Vitamin B2 (riboflavin)
• Vitamin B3 (Niacin)
• Vitamin B5 (axit pantothenic)
• Vitamin B6 (pyridoxine)
• Vitamin B7 (biotin)
• Vitamin B9 (folate)
• Vitamin B12 (cobalamin)

Các loại vitamin tan trong nước dễ bị đào thải ra ngoài cơ thể và không dễ lưu lại trong các mô. Do đó, chúng thường bị bài tiết qua nước tiểu và ít có khả năng gây nguy hại khi dùng quá liều.

Tuy nhiên, nếu uống một số vitamin tan trong nước ở liều rất cao có thể gây ra tác dụng phụ nguy hiểm tiềm tàng. Giả như, dùng vitamin B6 liều cao có thể dẫn đến tổn thương thần kinh có khả năng không hồi phục theo thời gian. Trong khi dùng một lượng lớn vitamin B3 thường là vượt quá 2 gram mỗi ngày có thể gây tổn thương gan.

Vitamin tan trong chất béo:

Có bốn loại vitamin tan trong chất béo:

• Vitamin A
• Vitamin D
• Vitamin E
• Vitamin K

Các vitamin tan trong chất béo có thể tích lũy trong cơ thể, các dưỡng chất này có khả năng dẫn đến độc tính cao hơn các vitamin tan trong nước.

Mặc dù hiếm gặp, nhưng dùng quá nhiều vitamin A, D, E có thể dẫn đến các tác dụng phụ có hại. Riêng vitamin K, nếu dùng liều cao tương đối vô hại, đây cũng là lý do tại sao không thiết lập mức hấp thụ UL (Tolerable Upper Intake Level – liều lượng cao nhất trong 1 ngày bạn có thể dùng mà không gây tác dụng phụ) cho vitamin này.

2.Tác hại uống Vitamin quá liều và mối nguy hại tiềm ẩn

Tác dụng phụ uống quá liều vitamin tan trong nước:

Các vitamin tan trong nước sau đây đã được thiết lập UL (Tolerable Upper Intake Level – liều lượng cao nhất trong 1 ngày bạn có thể dùng mà không gây tác dụng phụ), vì chúng có thể gây ra tác dụng phụ bất lợi khi dùng ở liều cao:

• Vitamin C: 

Mặc dù vitamin C có độc tính tương đối thấp, nhưng liều cao của nó có thể gây rối loạn tiêu hóa, bao gồm tiêu chảy, chuột rút, buồn nôn và nôn. Chứng đau nửa đầu có thể xảy ra với liều 6 gram mỗi ngày.

• Vitamin B3 (niacin): 

Khi dùng dưới dạng axit nicotinic, niacin có thể dẫn đến huyết áp cao, đau bụng, suy giảm thị lực, tim đập loạn nhịp và tổn thương gan khi tiêu thụ hơn 3 gram mỗi ngày. Dùng liều cao trên 5 gram kéo dài làm suy gan cấp tinh và dẫn đến tử vong.

• Vitamin B6 (pyridoxine):

Việc tiêu thụ quá nhiều B6 có thể gây ra các triệu chứng thần kinh nghiêm trọng, tổn thương da, nhạy cảm với ánh sáng, buồn nôn, ợ nóng, những triệu chứng này xảy ra khi uống 1 lượng 6 gram mỗi ngày.

• Vitamin B9 (folate): 

Uống quá nhiều folate hoặc axit folic ở dạng bổ sung. Có thể ảnh hưởng đến chức năng tinh thần, tác động tiêu cực đến hệ thống miễn dịch. Và che giấu sự thiếu hụt vitamin B12 gây ảnh hưởng nghiêm trọng.

Những tác dụng phụ này là những trường hợp mà người trưởng thành khỏe mạnh gặp phải khi dùng quá liều vitamin. Đối với trẻ nhỏ, người trưởng thành có sức khỏe yếu và đang điều trị một số loại bệnh. Có thể có những ảnh hưởng nghiêm trọng hơn nếu dùng quá nhiều vitamin.

Tác dụng phụ uống quá liều vitamin tan trong chất béo:

Dưới đây là một số tác dụng phụ liên quan đến việc tiêu thụ quá nhiều vitamin tan trong chất béo:

• Vitamin A: 

Ngộ độc vitamin A (hypervitaminosis) thường xảy ra khi bạn đã ăn nhiều thực phẩm chứa vitamin A. Mà còn uống thêm viên bổ sung. Các triệu chứng bao gồm buồn nôn, nóng, sốt, tình trạng nặng có thể hôn mê. Và thậm chí tử vong khi uống một liều nhiều hơn 200mg vitamin A. Hoặc dùng hơn 10 lần lượng khuyến cáo sử dụng.

• Vitamin D: 

Độc tính từ việc bổ sung vitamin D liều cao có thể dẫn đến các triệu chứng nguy hiểm. Bao gồm giảm cân, chán ăn và nhịp tim không đều. Nó cũng có thể làm tăng mức canxi trong máu, có thể dẫn đến tổn thương nội tạng. Ngoài ra, khi dùng hơn 50.000 IU (international unit) vitamin D mỗi ngày. Trong thời gian dài có thể dẫn đến tử vong.

• Vitamin E: 

Bổ sung vitamin E liều cao có thể can thiệp vào quá trình đông máu. Gây xuất huyết và dẫn đến đột quỵ xuất huyết.

Mặc dù vitamin K có khả năng gây độc thấp. Nhưng nó có thể tương tác với một số loại thuốc như warfarin, kháng sinh.

Cho dù khả năng gây tử vong do uống nhiều vitamin hiếm gặp. Nhưng đã có nhiều khuyến nghị về việc sử dụng quá liều. Vì thế, bạn nên cẩn thận khi sử dụng vitamin bổ sung.

Hy vọng qua bài viết này độc giả sẽ thấy được sự nguy hiểm tiềm ẩn khi uống quá liều vitamin. Cho nên bạn không nên sử dụng quá lượng vitamin khuyến cáo để tránh ảnh hưởng sức khỏe. Mặc dù có những khuyến cáo về liều lượng dùng vitamin, nhưng nhu cầu cho cơ thể của mỗi người là khác nhau. Do đó, bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia nhé.

Một số vitamin tổng hợp đang có sẵn tại nhà thuốc, nếu cần hỗ trợ bạn liên hệ Đức Nghĩa Pharmacy ngay nhé.